Önümüzdeki günlerde TRABİS’in faaliyete geçmesiyle birlikte “.tr” uzantılı alan adlarına ilişkin iş ve işlemlerde bir çok değişiklik olacak.2008 yılında yayımlanan 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’nun 35. maddesi uyarınca Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), .tr uzantılı alan adlarının tahsisi ve yönetimi için Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı (UAB) tarafından görevlendirilmiştir.
2010 yılında BTK tarafından “İnternet Alan Adları Yönetmeliği” yayınlanmıştır. Bu yasa ve yönetmelikle birlikte “.tr” uzantılı alan adlarının tahsis yetkisi (Kayıt Otoritesi İşlevi) Nic.TR’den BTK’ya devredilmiştir.
21 Aralık 2018 tarihinde, Orta Doğu Teknik Üniversitesi ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu arasında imzalanan protokol gereği, “.tr” uzantılı alan adlarının yönetimi ve tahsisine ilişkin tüm yetkiler Nic.tr’den alınarak BTK’ye devredilmişti. Nic.tr (“.tr” Alan Adları) Yönetimi, 1991 yılından bu yana Türkiye’yi ilk olarak İnternet’e bağlayan Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) bünyesinde, ICANN ve IANA rehberliğinde çalışmalarına devam etmekteydi.
Geçtiğimiz aylarda Nic.tr tarafından, “.tr” uzantılı alan adları yönetiminin BTK’ye devrinin Ocak 2022 itibariyle tamamlanmasının beklendiği kullanıcılara duyurulmuştu. Henüz bu devir süreci tamamlanmamış olsa da önümüzdeki günlerde sürecin tamamlanarak TRABİS’in faaliyet geçmesi bekleniyor. Söz konusu devir işleminin tamamlanmasından kısa bir süre sonra Nic.tr tamamen kapatılacak ve TRABİS yani “.tr” Ağ Bilgi Sistemi faaliyete geçecek.
TRABİS yani “.tr” Ağ Bilgi Sistemi döneminin başlamasıyla beraber, “.tr” uzantılı alan adlarıyla ilgili olarak iş ve işlemlerde bir çok değişiklikler olacak.
TRABİS nedir?
TRABİS (.tr ağ bilgi sistemi); “.tr” uzantılı internet alan adı sisteminin ve buna ait merkezi veritabanının işletilmesine, rehberin oluşturulmasına, güncellenmesine ve rehberlik hizmetinin sunulmasına ve alan adı başvuru işlemlerinin gerçek zamanlı olarak yapılmasına imkân veren, tüm bu faaliyetlerin güvenli ve iş sürekliliğini sağlayacak şekilde gerçekleştirildiği sistemi ifade eder.
İnternet alan adları yönetmeliği nedir?
İnternet alan adları yönetmeliği, “.tr” uzantılı İnternet alan adları yönetimine ilişkin usul ve esasları düzenleyen yönetmeliğin ismidir.
İnternet alan adı nedir?
İnternet üzerinde bulunan bilgisayar veya İnternet sitelerinin adresini belirlemek için kullanılan İnternet protokol adresini tanımlayan adları ifade eder.
İnternet alan adı sistemi nedir?
Okunması ve akılda tutulması kolay olan ve genelde aranan adres sahipleri ile ilişkilendirilebilen simgesel isimlerle yapılan adreslemede, karşılığı olan İnternet protokol adresini bulan ve kullanıcıya veren sistemi ifade eder.
İnternet protokol adresi nedir?
Belirli bir ağa bağlı cihazların birbirini tanımak, birbirleriyle iletişim kurmak ve veri alışverişinde bulunmak için kullandıkları İnternet Protokolü standartlarına göre verilen adresi ifade eder.
Tahsise kapalı adlar listesi nedir?
Mevzuata, kamu düzenine ve genel ahlaka aykırı olma gibi sebeplerle tahsisine izin verilmeyen alan adlarından oluşan listeyi ifade eder.
Tahsisi kısıtlı adlar listesi nedir?
Tarihi ve kültürel değerler bakımından halka mal olmuş alan adları gibi adlardan oluşan listeyi ifade eder.
Kayıt Kuruluşu (KK) nedir?
Başvuru, yenileme, iptal gibi alan adları ile ilgili işlemlerin yapılmasına aracılık eden tarafı ifade eder.
Uyuşmazlık Çözüm Hizmet Sağlayıcı (UÇHS) nedir?
Alan adları ile ilgili ihtilafların çözüm sürecini hakemler veya hakem heyetleri vasıtasıyla yürüten tarafları ifade eder.
TRABİS ile neler değişecek?
TRABİS devreye girdiğinde NİC.tr’de bulunan tüm alan adları TRABİS’e devredilmiş olacak.
En önemli değişikliklerden bir tanesi de bazı .tr uzantıl alan adlarında olacak. Şöyle ki;
- TRABİS devreye girdiğinde gov.tr, edu,tr, bel.tr, k12.tr, av.tr, dr.tr, pol.tr, tsk.tr ve kep.tr alan adı uzantıları belge ile tahsis edilmeye devam edecek.
- Com.tr, org.tr, net.tr, gen.tr, biz.tr, tv.tr, web.tr, info.tr, bbs.tr, tel.tr ve name.tr uzantılı alan adları belgesiz olarak ilk gelen alır kuralına göre tahsis edilecektir.
Hangi alan adları BELGESİZ tahsis edilebilecek?
- Com.tr,
- org.tr,
- net.tr,
- gen.tr,
- biz.tr,
- tv.tr,
- web.tr,
- info.tr,
- bbs.tr,
- tel.tr
- name.tr
uzantılı alan adları belgesiz olarak ilk gelen alır kuralına göre tahsis edilecek.
Hangi alan adları BELGE ile tahsis edilmeye devam edecek?
- gov.tr,
- edu,tr,
- bel.tr,
- k12.tr,
- av.tr,
- dr.tr,
- pol.tr,
- tsk.tr
- kep.tr
alan adları belge ile tahsis edilmeye devam edecek.
Sunucu yönlendirme hizmetini artık BTK mı verecek?
Nic.TR faaliyetteyken, Nic.TR üzerinden alınan alan adları için DNS sunucu yönlendirme hizmeti verilmeye devam edecek. TRABİS devreye girdiğinde alan adı ile ilgili hizmet alınan kayıt kuruluşu ile iletişime geçilmesi gerekiyor.
Alan Adı Aktarımı nasıl yapılır?
Gov.tr, edu.tr, tsk.tr, k12.tr, pol.tr ve kep.tr uzantılı alan adları için AKTARIM zorunlu değildir.
- Aktarım, alan adının idari sorumlusu tarafından yapılmaktadır.
- Alan adının ödeme veya teknik yetkilisi iseniz Sorumlu Değişikliği Onay Formu’nu ileterek değişiklik yapabilirsiniz.
- Silme döneminde olan bir alan adı aktarılamaz.
- www.nic.tr’de yeni onaylanmış bir alan adının aktarılabilmesi için ilgili ödeme işleminin tamamlanmış olması gerekmektedir.
- Aktarım yöntemi ile aktarılmış olan alan adları, aktarım sonrasında ilgili Kayıt Operatörü’nün yetki ve sorumluluğunda yönetilecektir.
TRABİS ne zaman faaliyetlerine başlayacak?
TRABİS’in faaliyete geçme zamanı değişiklik gösterebilir. BTK duyurularını takip etmekte fayda var.
Ne zamana kadar sorumlu değişikliği formu ile işlem yapabilirim?
TRABİS faaliyete geçene kadar Nic.TR işleyişi devam edecek. TRABİS faaliyete geçene kadar sorumlu değişikliği onay formu iletilerek alan adınızın sorumlularını değiştirebilirsiniz.
Aktarım sistemini kullanmadan alan adlarımı nasıl taşıyabilirim?
Nic.TR sayfasında yer alan sorumlu değişikliği onay formunu ileterek işleminizi gerçekleştirebilirsiniz.
Aktarım sürecince alan adlarım kapanacak mı?
Aktarım esnasında herhangi bir hizmet kesintisi yaşanmamaktadır.
Alan adlarım nerede barınacak?
Alan adlarınız TRABİS devreye girene kadar Nic.TR sisteminde barınmaya devam edecek, TRABİS devreye girdiğinde TRABİS sistemine aktarılacak. Ancak 23 Mart 2020 tarihi itinariyle .tr uzantılı alan adlarıyla ilgili (gov.tr, edu.tr, av.tr, bel.tr, dr.tr, tsk.tr, k12.tr, pol.tr hariç) yenileme ve kayıt işlemleri akredite Kayıt Operatörlerinden yapılıyor.
Tüm alan adlarını belgesiz alabilecek miyiz?
Tahsis işlemleri, TRABİS devreye girene kadar mevcut Nic.TR kurallarına göre devam edecek. TRABİS devreye girdiğinde gov.tr, edu,tr, bel.tr, k12.tr, av.tr, dr.tr, pol.tr ve tsk.tr alan adı uzantıları belge ile tahsis edilmeye devam edecek. Com.tr, org.tr, net.tr, gen.tr, biz.tr, tv.tr, web.tr, info.tr, bbs.tr, tel.tr ve name.tr uzantılı alan adları belgesiz olarak ilk gelen alır kuralına göre tahsis edilecek.
İtirazlarımı BTK’ya mı ileteceğim?
Aksi ilan edilene kadar Nic.TR itiraz başvurularını almaya devam edecek. Yeni uyuşmazlık çözüm mekanizması devreye girdiğinde BTK ve Nic.TR tarafından ilgili bilgilendirme yapılacak.
net.tr uzantılı alan adlarını belgesiz alabilir miyim?
Net.tr uzantılı alan adlarının tahsis işlemleri TRABİS devreye girene kadar mevcut Nic.TR kurallarına göre devam edecek. TRABİS faaliyete geçtikten sonra com.tr, org.tr ve net.tr alan adı uzantıları belgesiz olarak tahsis edilecek.
Kredi kartı olmadan ödeme yapabilir miyim?
Nic.TR sayfası 23/03/2020 tarihinde son kullanıcı ödemelerine kapatıldı. Diğer kayıt operatörleri ile iletişime geçerek onların ödeme yöntemleri ile ilgili bilgi alabilirsiniz. TRABİS sistemi üzerinden ödeme alınmamakta. Yetkili bir Kayıt Kuruluşunu seçerek, ödemelerinizi bu kurum üzerinden gerçekleştiriniz.
.tr tahsisi artık BTK tarafından mı yapılacak?
TRABİS faaliyete girene kadar alan adı başvuru ve yenileme işlemleri Nic.TR’ye kayıtlı Kayıt Operatörleri tarafından yapılacaktır (Gov.tr, edu.tr, av.tr, bel.tr, dr.tr, tsk.tr, k12.tr, pol.tr hariç). TRABİS faaliyete girdiğinde .tr uzantılı alan adları ile ilgili kurallar ve işleyiş BTK tarafından yönetilen TRABİS tarafınan belirlenecektir. .tr uzantılı alan adlarının tahsis işlemleri www.trabis.gov.tr adresinde listelenen kayıt kuruluşları tarafından yapılacaktır.
Artık alan adlarında satış/devir işlemleri yapabilecek miyiz?
Nic.TR faaliyetine devam ettiği sürece alan adlarının satışına ve devrine izin verilmiyor. Alan adlarınızın sahip bilgilerini güncellemek isterseniz Nic.TR sayfasında bulunan Sahip Güncelleme formunu iletmeniz gerekmekte. Alan adı satış işlemleri TRABİS’in faaliyete geçmesinin üzerinden 3 yıl geçtikten sonra yapılabilecek. Alan adı devir işlemlerini TRABİS faaliyete geçtikten sonra bağlı bulunduğunuz KK aracılığıyla gerçekleştirebilirsiniz.
alanadi.tr alabilecek miyiz?
Alanadi.tr alan adları TRABİS faaliyet geçtikten 1 yıl sonra tahsis edilmeye başlanacak.
Kayıt operatörü olabilir miyiz?
Nic.TR devredeyken yeni Kayıt Operatörü başvurusu alınmayacak. TRABİS faaliyete geçtiğinde trabis.gov.tr de yer alan Kayıt Kuruluşu başvuru formunu doldurarak başvuru yapabilirsiniz.
Aktarım ne kadar sürede tamamlanır?
Seçeceğiniz kayıt operatörüne göre bu süre farklılık gösterebilir. Çevrimiçi olarak kısa bir süre içerisinde gerçekleşmesi gerekiyor. Nic.tr’den başlatılan aktarım işlemi 30 dakika boyunca geçerli.
Aktarım için neden Türkiye’de bir cep telefonu numarasına ihtiyacım var?
Sistem güvenliği sebebi ile sadece Türkiye’ye kayıtlı bir cep numarası ile aktarım yapılabilmekte.
Nic.TR’ye kayıtlı bir alan adım adım var, TRABİS geçiş sürecinde bu alan adıma ne olacak?
Nic.TR sistemine kayıtlı olan alan adlarınız ödeme yaptığınız tarihe kadar aktif olacak. Online aktarım ekranından ya da Sorumlu Değişikliği Onay Formunu Nic.TR’ye ileterek dilediğiniz Kayıt Operatörüne aktarabilirsiniz.
Ancak 23 Mart 2020 tarihinde Nic.TR son kullanıcıların yeni başvuru ve alan adı yenileme (ödeme) işlemlerine kapandığı için bu işlemlerinizi belirleyeceğiniz bir .tr yetkilisi Kayıt Operatörü üzerinden yapmanız gerekiyor. Sunucu değişikliği, sorumlu değişikliği ve bilgi güncelleme gibi işlemler TRABİS faaliyete geçene kadar Nic.TR üzerinden yapılmaya devam edecek. Nic.TR’ye kayıtlı Kayıt Operatörlerinin listesine Kayıt Sorgulama bölümünde bulunan Kayıt Operatörlerimiz linkinden ulaşabilirsiniz.
Alan adım ile ilgili BTK yetkilileri ile görüşebilir miyim?
.tr uzantılı alan adınız ile ilgili olarak Nic.TR faaliyette olduğu sürece öncelikle Nic.TR temsilcileri ve bağlı bulunduğunuz kayıt operatörü yetkilileri ile görüşebilirsiniz. TRABİS faaliyete geçtikten sonra TRABİS yetkilileri ve TRABİS’in yetkilendirdiği kayıt kuruluşları ile görüşebilirsiniz.
Hala sorumlu değişikliği için belge göndermek zorunda mıyım? Belge iletmeden transfer işlemi ne zaman yapabileceğim?
Aktarım ekranlarından alan adınızı Nic.TR aktarıma entegre olmuş yetkili kayıt kuruluşlarına aktarabilirsiniz. Ayrıca Nic.TR sayfasında yer alan Sorumlu Değişikliği onay formunu ileterek de farklı bir kayıt kuruluşuna alan adınızı aktarabilirsiniz.
Aktarım nedir?
Nic.TR üzerinde yönettiğiniz alan adlarını AKTARIM yöntemi ile “.tr” yetkilisi ve aktarıma entegre olmuş Kayıt Operatörlerine taşıyarak onlar üzerinden alan adlarınızı yönetmeye devam edebilirsiniz. Alan adlarınızı Nic.TR’den aktarıma entegre olmuş yetkili kayıt operatörlerine geçirme işlemine AKTARIM denilmektedir.
Nic.TR ne zaman son kullanıcıya kapatılacak?
Nic.TR AKTARIM sistemi faaliyete geçtikten sonra en geç 3 (üç) ay içerisinde başvuruya ve yenilemeye kapatılacak (gov.tr, edu.tr, av.tr, bel.tr, dr.tr, tsk.tr, k12.tr, pol.tr hariç).
Ne zamana kadar AKTARIM yapmak zorundayım?
Alan adınız aktif olduğu sürece TRABİS faaliyete geçene kadar AKTARIM işlemi yaparak alan adınızı yetkili ve aktarıma entegre olmuş Kayıt Operatörlerine aktarabilirsiniz.
Nic.TR neden kapatılıyor?
2008 yılında yayımlanan 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’nun 35. maddesi uyarınca Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), .tr uzantılı alan adlarının tahsisi ve yönetimi için Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı (UAB) tarafından görevlendirilmiştir.
2010 yılında BTK tarafından “İnternet Alan Adları Yönetmeliği” yayınlanmıştır. Bu yasa ve yönetmelikle birlikte “.tr” uzantılı alan adlarının tahsis yetkisi (Kayıt Otoritesi İşlevi) Nic.TR’den BTK’ya devredilmiştir. Nic.TR (“.tr Alan Adları” Yönetimi) ve BTK (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu) arasında imzalanan sözleşme uyarınca, Nic.TR’nin Kayıt Operatörü işlevlerini (www.Nic.TR sayfası üzerinden yapılan ödeme, dns değişikliği, vb.) sonlandırması gerekmektedir.
AKTARIM işlemi ücretli mi?
AKTARIM işlemi için Nic.TR tarafından bir ücret talep edilmemekte. Seçeceğiniz Kayıt Operatörü ek ücret talep edebilir.
AKTARIM yapmak zorunlu mu?
TRABİS faaliyete geçtiğinde Nic.TR sayfası kapatılacak. Bu nedenle o tarihten önce alan adınızı yetkili bir kayıt operatörüne aktarabilirsiniz. TRABİS faaliyete geçtiğinde herhangi bir kayıt operatörüne aktarılmayan alan adları TRABİS sistemine aktarılacak ancak, bu sistem son kullanıcıya bazı hizmetleri vermeyecek.
Alan adımı istediğim yere aktarabilir miyim?
TRABİS faaliyete girene kadar, Nic.TR sayfasında listelenmiş olan kayıt operatörlerinden herhangi birine aktarabilirsiniz. TRABİS faaliyete geçtikten sonra trabis.gov.tr de yer alan kayıt kuruluşlarından birine aktarabilirsiniz.
Mevcut alan adı uzantılarından farklı .tr uzantılı alan adları da alabilecek miyim? Örneğin shop.tr
TRABİS faaliyete girdikten 1 yıl sonra birinci seviye .tr uzantılı alan adı tahsisi yapılacak.
LÜTFEN DİKKAT! Bu sitede bilgi amaçlı olarak verilen tavsiyeleri herhengi bir platformda uygulamadan önce lütfen YASAL UYARI sayfamızı inceleyiniz. Bu konudaki tüm sorumluluk ziyaretçiye aittir.
